Profilaktyka logopedyczna (ćwiczenia oddechowe) w zabawach ruchowych
i ćwiczeniach gimnastycznych. Zajęcia warsztatowe.
O tym, jak ważna jest profilaktyka logopedyczna dzieci z grupy IV i V miały okazję przekonać się osobiście podczas zajęć warsztatowych z logopedą. Pani Sylwia - logopeda przypomniała dzieciom o prawidłowym oddychaniu podczas zabaw ruchowych i ćwiczeń gimnastycznych. Dzieci chętnie uczestniczyły w proponowanych zabawach, korzystając z różnych przyborów gimnastycznych. Zachęcam do wykonywania zaproponowanych ćwiczeń z dziećmi w domu i wspólnego spędzania czasu.
Logopeda – Sylwia Mańkowska
Profilaktyka logopedyczna (ćwiczenia oddechowe) w zabawach ruchowych i ćwiczeniach gimnastycznych. Zajęcia warsztatowe.
Coraz większa liczba dzieci w wieku przedszkolnym ma zaburzenia mowy, bądź jej opóźniony rozwój. Tendencja ta w ostatnich latach ulega nasileniu. Ważna jest świadomość profilaktyki logopedycznej w przedszkolu oraz jej systematyczne prowadzenie, począwszy od grupy trzylatków.
Prawidłowe oddychanie jest podstawą dobrej wymowy, oraz silnego i dobrze nastawionego głosu. Stosując odpowiednie ćwiczenia usprawniające aparat oddechowy, można:
·
zwiększyć pojemność płuc
·
nauczyć ekonomicznego zużywania powietrza w czasie mówienia
·
wzmocnić mięśnie biorące udział w oddychaniu
·
utrzymać płuca w dobrej formie
U dzieci często występują zaburzenia w oddychaniu w postaci płytkiego niepełnego oddechu, z krótką fazą wydechową, co powoduje zwiększenie częstości oddechów oraz robienie pauz na wdech w połowie frazy. Zakłócenia oddychania mają wpływ na płynność mowy, czyli tzw. niepłynność mówienia i jąkanie. W profilaktyce logopedycznej ćwiczenia oddechowe mają pierwszoplanowe znaczenie.
Ważne informacje i zasady:
·
ćwiczenia oddechowe powinno się wykonywać systematycznie , raz lub dwa razy w ciągu dnia po około 5 minut, a więc przy rozmaitych formach aktywności
·
ćwiczenia należy wykonywać w różnych pozycjach ciała np. leżącej, siedzącej, czy stojącej, dlatego najłatwiej wpleść je w zabawy ruchowe i ćwiczenia gimnastyczne
·
warto zwrócić uwagę aby w czasie ćwiczeń mięśnie szyi, rąk i tułowia były rozluźnione, a postawa ciała swobodna, w zabawach ruchowych łatwiej to skontrolować
·
formy ćwiczeń powinny być dostosowane do m9ożliwości fizycznych dziecka, a więc wymaga formy zabawy
·
dobrą formą ćwiczeń oddechowych jest śpiew i recytacja wierszy oraz śpiewanki – rymowanki
Ćwiczenia oddechowe w gimnastyce korekcyjnej mają szczególne znaczenie.
Ważne: W każdym ćwiczeniu ruchowym przestrzegamy zgodności faz ruchu z fazami oddechowymi:
- przy uniesieniu ramion w górę – wdech nosem
- przy opuszczeniu – wydech ustami
- przy wyproście tułowia- wdech nosem
- przy skłonie- wydech ustami
Warto wydając dzieciom polecenia, każdorazowo przypomnieć: wdech nosem, wydech ustami, aby utrwalił się nawyk prawidłowego oddechu.
Najlepszymi ćwiczeniami oddechowymi są te, które w sposób naturalny, poprzez zwiększenie zapotrzebowania tlenowego, aktywizują funkcje narządów. Należą do nich: bieg, chód, ćwiczenia dynamiczne o obszernych ruchach, angażujące liczne zespoły dużych mięśni.
Przykładowe ćwiczenia mogące być wykorzystane w profilaktyce logopedycznej przy okazji organizowania zabaw ruchowych i ćwiczeń gimnastycznych:
Ćwiczenia oddechowe bez przyrządu:
·
Marsz
- wdech –ramiona uniesione przodem w górę
- wydech- ramiona bokiem w dół
·
Siad klęczny(stopy złączone i obciągnięte, kolana szeroko rozwarte, ręce- skurcz pionowy ramion, dłonie oparte na barkach)
- wdech – uniesienie łokci w górę
- wydech- opuszczenie łokci w dół
·
Leżenie tyłem, ramiona wzdłuż tułowia
- wdech –odwrócenie dłoni
- wydech- nawrócenie dłoni
·
Siad skrzyżny, ręce oparte na kolanach
- wdech –wyprost tułowia z uwypukleniem klatki piersiowej
- wydech- z opuszczeniem głowy
·
Kwiaty zwiędły, przysiad podparty
- wdech nosem i powolny wyprost do stania- kwiaty rosną i rozwijają się po deszczu
- wydech, kiedy dzieci ponownie przechodzą do siadu podpartego
·
Leżenie tyłem
- wdech –przenieść ręce za głowę, kolana do klatki piersiowej
- wydech- powrót do pozycji wyjściowej leżenia z wyprostem nóg i rąk w dole
·
Siad skrzyżny plecami do drabinki, ręce obejmują szczebel na linii uszu
- uwypuklenie klatki piersiowej z jednoczesnym- wdechem
- powrót do pozycji wyjściowej
·
Leżenie tyłem, nogi skulone, dłonie na udach
- wdech –z uniesieniem głowy
- wydech- powrót do leżenia
·
Leżenie przodem, ręce nad czołem tworzą daszek
- wdech –skłon w tył i spojrzenie w słońce
- wydech- powrót do leżenia
Ćwiczenia oddechowe z obręczą, kółkiem, krążkiem:
·
Siad skrzyżny
- wdech –podnoszenie obręczy przodem w górę
- wydech- skłon w przód
·
Siad skrzyżny z kółkiem na głowie
- wdech –wypychanie kółka w górę
- wydech- swobodny siad
·
Siad skrzyżny, krążek z kulką papieru wzniesiony do linii brody, zdmuchiwanie kulki z krążka
·
Jamniczek, klęk podparty, dłonie skierowane do siebie, zginanie ramion w łokciach i dotykanie brodą krążka
- wdech –przy prostowaniu ramion
- wydech- przy uginaniu
·
Klęk podparty przed obręczą, w której leży piłeczka pingpongowa i wydmuchiwanie piłeczki z obręczy (można ja zastąpić piórkiem, watką, styropianem)
·
Klęk podparty, opad tułowia w przód przez ugięcie ramion w stawach łokciowych, wydmuchiwanie piłeczki pingpongowej i powrót do pozycji wyjściowej
Ćwiczenia oddechowe z laską:
·
Siad rozkroczny z laską w górze, skrętoskłon do lewej nogi, następnie wyprost i taki sam ruch do nogi prawej
- wdech –przy wyproście
- wydech- przy uginaniu
·
Siad skrzyżny, laska w dole trzymana oburącz za końce
- wdech –wznos laski w górę
- wydech- opuszczanie laski w dół
·
Marsz
- wdech –przenoszenie laski przodem w górę
- wydech- opuszczanie laski w dół
·
Marsz na palcach z unoszeniem laski przodem w górę aż na plecy, na wysokość łopatek i z powrotem
- wdech –kiedy laska wędruje za plecy
- wydech- kiedy laska wraca do przodu
·
Leżenie przodem, laska pod czołem
- wdech – z uniesieniem rąk z laską, głowy i tułowia
- wydech- i powrót do pozycji wyjściowej
Ćwiczenia oddechowe z woreczkiem:
·
Siad klęczny z woreczkiem na głowie
- wdech –powolny wyprost do klęku
- wydech- powrót do siadu klęcznego
·
Leżenie tyłem z rękami wzdłuż tułowia, nogi skulnie, woreczek na piersiach
- wdech –ręce proste idą za głowę
- wydech- wydech, ręce wracają wzdłuż tułowia (woreczek wznosi się i opada)
·
Siad skrzyżny
- wdech –przenieść ręce z woreczkami przodem w górę
- wydech- opuścić bokiem
·
Marsz
- wdech –przenieść ramiona bokiem w górę, aż do zetknięcia się woreczków
- wydech- opuszczenie ramion w dół
·
Siad skrzyżny z woreczkiem na głowie
- wdech –wypychanie woreczka w górę
- wydech- powrót do swobodnego siadu
Ćwiczenia oddechowe z piłką:
·
Siad skrzyżny z piłką w ręku
- wdech –przenoszenie piłki przodem w górę
- wydech- skłon tułowia w przód
·
Leżenie przodem
- wdech – uniesienie piłki w górę
- wydech- opuszczenie piłki
·
Leżenie tyłem, nogi w „krzesełko” lub proste
- wdech –przeniesienie piłki za głowę
- wydech- opuszczenie piłki na brzuch
Ćwiczenia oddechowe z szarfą:
·
Siad klęczny
- wdech –unoszenie szarfy w górę
- wydech- skłon do przodu
·
Siad skrzyżny, szarfa w górze przed twarzą trzymana prawą (lewą)ręką,
- głęboki wdech i dmuchnięcie na szarfę tak by się poruszyła
Podsumowanie:
Należy pamiętać o prowadzeniu zróżnicowanych ćwiczeń oddechowych z dziećmi. Każde zajęcia muszą mieć swój początek i koniec, a także muszą być dostosowane do możliwości psychofizycznych każdego dziecka.
opracowała:
logopeda – Sylwia Mańkowska