Metoda integracji sensorycznej
to jedna z ważniejszych metod wykorzystywanych
w pracy z dziećmi z trudnościami w rozwoju.
W pierwszej kolejności kierowana jest do dzieci z trudnościami w uczeniu się, ale z powodzeniem można stosować ją w przypadku niepełnosprawności intelektualnej, ruchowej, autyzmu.
INTEGRACJA SENSORYCZNA (SI)
to proces polegający na uporządkowaniu oraz właściwej interpretacji informacji odbieranych
z różnych układów zmysłowych i wykorzystywaniu ich w celu uzyskania odpowiedniej reakcji
Przetwarzanie sensoryczne ma charakter dynamiczny, nieprzerwany i cykliczny. Według twórczyni metody dr Jean Ayres ponad 80% układu nerwowego bierze udział w przetwarzaniu bądź organizowaniu sensorycznych informacji wejściowych, bowiem mózg jest przede wszystkim urządzeniem przetwarzania sensorycznego.
Kiedy mózg w efektywny sposób przetwarza wrażania reagujemy automatycznie za pomocą reakcji adaptacyjnej i możemy panować nad naszym życiem.
Przetwarzanie sensoryczne obejmuje odbieranie, wykrywanie, integrację, modulację, dyskryminację(różnicowanie), reakcje posturalne
i praksję. Procesy te przebiegają niemal automatycznie.
Jeśli przetwarzanie sensoryczne przebiega nieprawidłowo wówczas mózg nie jest w stanie dobrze organizować dopływających informacji
zmysłowych.
Dysfunkcje integracji sensorycznej dotyczą nieprawidłowości
w zakresie przetwarzania danych sensorycznych
(bodźców) w obrębie następujących systemów:
-czuciowego (dotykowego i proprioceptywnego)
- przedsionkowego (zmysł równowagi)
- słuchowego
-wzrokowego
-węchowego
-smakowego
Dysfunkcje te mogą być rozpoznawane u dzieci w normie intelektualnej z trudnościami w uczeniu się, z niepełnosprawnością intelektualną, ruchową, autyzmem, nadpobudliwością psychoruchową
i mózgowym porażeniem dziecięcym.
ZAŁOŻENIA TEORII INTEGRACJI SENSORYCZNEJ
- Plastyczność ośrodkowego układu nerwowego – zdolność mózgu do rozwijania nowych połączeń neuronalnych, zwiększania szybkości, jakości i dokładności przesyłania informacji
i wytracania niewykorzystanych połączeń neuronalnych.
- Systemy proprioceptywny, przedsionkowy i dotykowy to baza rozwojowa człowieka, systemy te rozwijają się najwcześniej
i stanowią matrycę do rozwoju i funkcjonowania systemów wzrokowego i słuchowego.
- Rozwój procesów integracji sensorycznej jest sekwencyjny, od procesów prostych do coraz bardziej złożonych.
- Każde dziecko ma w sobie wewnętrzny pęd do rozwoju, do dostarczania sobie bodźców, których potrzebuje
Terapia integracji sensorycznej ma postać „naukowej zabawy”
Podczas sesji dziecko huśtasię w hamaku, toczy w beczce, jeździna deskorolce czy balansuje na kołysce.Dzięki zabawie przyjemnej i interesującejdla dziecka dokonuje się integracja bodźców zmysłowych oraz doświadczeń płynących do ośrodkowego układu nerwowego, co pozwalana lepszą organizację działań.
Terapia SI nie jest uczeniem konkretnych umiejętności (np. jazdy na rowerze, pisania, czytania), ale usprawnianiem pracy systemów
sensorycznych i procesów układu nerwowego, które są bazą do rozwoju tych umiejętności. W toku pracy tą metodą terapeuta stymuluje zmysły
dziecka oraz usprawnia takie zakresy jak: motoryka mała, motoryka duża, koordynacja, równowaga, planowanie motoryczne.